Phần 1

Thưa các bác, thực sự là sau khi xem những clip như thế này thì mình cũng mong muốn góp 1 chút thông tin mà mình tìm hiểu được và cùng thảo luận để chúng ta hiểu rõ hơn về tiếng ồn trên ô tô và phương pháp chống ồn.

Để dễ theo dõi thì mình sẽ chia sẻ theo dạng trả lời câu hỏi.

Câu hỏi 1: Miếng dán vào tấm tôn trên cửa và sàn có tác dụng gì?

Trả lời: Miếng dán trên tôn cửa và sàn có tác dụng làm giảm rung động của tôn thân xe. Để hiểu chi tiết hơn thì mời các bác đọc bài này

Đại khái ý nghĩa của việc dán này là tạo thành những khu vực rung động với tần số khác nhau và chúng sẽ triệt tiêu rung động của nhau. Diện tích và trọng lượng của tấm dán được tính toán kỹ lưỡng để tạo ra những khu vực rung động với tần số ngược pha nhau và kết quả là chúng triệt tiêu rung động của nhau.

Câu hỏi 2: Dán toàn bộ tốt hơn hay không?

Câu trả lời là KHÔNG. Khi dán toàn bộ thì hiệu quả chống rung như trên không được phát huy mà còn có thể làm thay đổi cách tấm tôn rung động và có thể làm giảm hiệu quả chống ồn. Mặc khác, việc tăng trọng lượng tôn sẽ khiến tấm tôn dao động ở tần số thấp hơn, khi đó chúng ta sẽ cảm nhận tiếng ù. Đó chính là lý do nhiều người sau khi dán kín cả sàn và tôn cửa xong chạy xe thì thấy tiếng ù khó chịu hơn là tiếng ồn trước khi làm cách âm ?

Phần 2

Câu hỏi 3: Tôn xe dày có cách âm tốt hơn hay không?

Trả lời: Có và Không.
TH1: Có là khả năng ngăn âm thanh từ bên ngoài lọt vào xe tốt hơn 1 chút theo nguyên tắc: vật liệu có khối lượng lớn hơn sẽ ngăn âm thanh tốt hơn.
TH2: Không là khả năng giảm âm thanh tạo ra từ chính rung động của thân xe (từ bánh xe truyền lên và từ động cơ truyền qua) sẽ không làm hành khách dễ chịu hơn. Mặc khác, tôn càng dày thì rung động với tần số càng thấp thì càng dễ gây đau tai.
Trên xe thì tiếng ồn khó chịu nhất vẫn là tiếng ồn tạo nên bởi chính rung động thân xe như TH2 này. Do đó hiệu quả chống ồn cho xe khi tăng bề dày tấm tôn là không đáng kể. Lấy vd như những xe ở thập niên 90s có tôn cực dày nhưng khả năng cách âm kém xa các xe hiện nay như Outlander, Xpander…

Câu hỏi 4: Tiếng ù là gì? Nó với tiếng ồn thông thường như thế nào?

Tiếng ù chính là tiếng ồn ở tần số thấp, vd như dưới 150Hz. Tiếng ù ở cường độ cao thì cực kỳ khó chịu, nó gây cảm giác đau tai.
Khác với tiếng ồn ở các tàn số khác thì tiếng ù cực kỳ khó cách âm hay tiêu âm vì nó mang năng lượng lớn. Trong xây dựng người ta có 1 số cách triệt tiêu tiếng ù hiệu quả là dùng tường gỗ hoặc gạch, 2 lớp tường đặt cách nhau khoảng 20cm, sau đó dán vào bên trong tường những tấm tiêu âm và vẫn giữ 1 lớp không khí có độ dày tương đối. Trên ô tô thì việc làm này hoàn toàn không khả thi vì không gian hạn chế.
Một khi tiếng ù đã phát sinh trên xe thì việc triệt tiêu tiếng ù cực khó như nêu trên.

Câu hỏi 5: Nhiều người kiểm tra xe bằng cách gõ vào tôn xe hay mở và đóng cửa để nghe tiếng kêu và xác định là xe cách âm tốt hay kém. Vậy có đúng không?

Trả lời: Sai!
Khi đóng cửa thì tiếng kêu tạo bởi nhiều thứ:
(1) thứ nhất là tiếng va chạm của ron cửa vào thành cửa.
(2) thứ hai là thân cửa rung lên tạo nên tiếng ồn. Đây là khác biệt lớn nhất giữa các xe do trọng lượng khác nhau. Cửa có trọng lượng lớn thì kêu “phịch” hay “bịch” với âm trầm nhiều hơn; cửa nhẹ thì kêu “cộp” hay “cạch” ?, nói chung là nghe âm cao hơn.
(3) thứ ba là tiếng của không khí trong xe bị nén và thoát ra khe hẹp khi đóng gần sát. Tiếng này phụ thuộc vào không gian bên trong xe lớn hay nhỏ. Cũng không quá khác biệt.

Như vậy tiếng đóng cửa khác biệt lớn nhất do trường hợp 2 phụ thuộc vào trọng lượng cửa và cũng không thể đánh giá được xe có êm ái hay không.

Phần 3

CÂU HỎI 6: BỌC NI-LÔNG TRẦN XE VÀ LÓT SIMILI SÀN XE CÓ LÀM CÁCH ÂM TỐT HƠN HAY KHÔNG?

Trả lời: Không! Hiệu quả CÁCH ÂM của lớp ni-lông trần xe là không đáng kể bởi lớp này quá mỏng và nhẹ. Tuy nhiên hiệu quả TIÊU ÂM (triệt tiêu tiếng ồn) lại giảm đi đáng kể bởi lớp ni-lông không có tác dụng tiêu âm tốt như lớp nỉ trần xe.
Lót sàn bằng simili cũng tạo hiệu ứng giống hệt bọc ni-lông trần xe, tức giảm hiệu quả tiêu âm và làm xe ồn ơn.

CÂU 7: PHUN GẦM CÓ CẢI THIỆN TIẾNG ỒN TRÊN XE?

Trả lời: Có và không!
CÓ LÀ BỞI:
Bản thân nhà sản xuất cũng phun cao su ở các vị trí như hốc bánh xe, lườn xe. Mục tiêu là làm giảm tiếng ồn do cát/đá bắn vào hốp lốp/lườn xe. Cát đá va chạm với cao su cũng tạo ra ít tiếng ồn hơn do cao su có tính đàn hồi nên hấp thụ va chạm và tránh làm thân xe rung lên.

KHÔNG LÀ BỞI:
Việc phủ cao su gầm ít mang lại hiệu quả chống ồn bởi cũng không có nhiều cát đá bắn vào gầm khi vận hành. Mặc khác, lớp cao su gầm làm tăng trọng lượng gầm xe khiến âm thanh phát ra do gầm xe rung động sẽ thay đổi (phát ra tần số thấp hơn). Điều này có thể làm thay đổi hiệu quả tiêu âm nguyên bản do nhà sản xuất đã tính toán trước đó.

Câu hỏi 8: Tôi nên làm gì để cải thiện cách âm trên xe?

Trước hết mình xin xác nhận lại với các bạn là mục đích cuối cùng mà chúng ta bạn muốn đạt được là bớt ồn hơn chứ không hẳn là xe cách âm tốt hơn. Cải thiện cách âm theo mình là cách làm khó nhất đối với ô tô bởi ngay cả cách âm phòng Karaoke tại nhà cũng là rất khó rồi thì nói gì tới việc cách âm ô tô! Do đó theo mình cách giảm tiếng ồn bằng cách (1) ngăn chặn tiếng ồn phát sinh và (2) tiêu âm (triệt tiêu âm thanh) có vẻ dễ làm và đạt hiệu quả cao hơn.

(1) Ngăn chặn tiếng ồn phát sinh
Có nhiều cách, đơn giản nhất là thay lốp chống ồn. Cách này nhiều người áp dụng và hiệu quả rõ rệt nhất! Mình cũng khuyến khích áp dụng. Cách này sẽ hơi tốn kém nếu phải bỏ đi lốp cũ, tuy nhiên nếu mới mua xe và thay luôn thì có thể bán lại lốp và trả thêm 1 chút tiền chênh lệch thì dễ làm hơn!
Một số các khác đòi hỏi can thiệp về kỹ thuật nhiều hơn nhưng cũng mang lại hiệu quả cao là:
Cải thiện cao su liên kết chassis với thân xe, làm chúng mềm hơn để hấp thu rung động tốt hơn. Cụ thể như kiểm tra lực siết đai ốc cao su gầm, đưa chúng về giá trị nhỏ nhất mà nhà sản xuất cho phép. Cách khác là gọt dũa lại để lực ép vào các gối cao su này khi siết đai ốc là nhỏ hơn. Cách khác nữa là dùng các gối cao su chassis đã được hãng cải thiện, ví dụ như xe Pajero Sport All New có gối cao su liên kết khung gầm cực tốt, khác hẳn với xe Pajero Sport đời trước vốn bị khách hàng than phiền là làm xe ù.
Cao su chân máy cũng là chỗ đáng quan tâm. Nếu xe bị rung, ù khi tăng tốc thì hãy nghĩ ngay đến cao su chân máy. Cách cải thiện cũng giống như cách làm cho cao su chassis đã nêu trên.

(2) Tiêu âm:
Cách làm cũng giống như trong các bộ loa hoặc phòng thu: nhét thêm bông tiêu âm, nỉ vào các khoang, hốc hoặc dán thẳng vào vách. Nói chung là cách làm tiêu âm trên ô tô cũng chỉ cải thiện được tiếng ồn ở tần số trung và cao, chứ nếu đã là tiếng ồn ở tần số thấp (hay còn gọi là tiếng ù) thì cực khó làm tiêu âm hiệu quả.
Như vậy các kiến thức về tiếng ồn trên ô tô cũng đã được mình chia sẻ gần như đầy đủ những gì mình hiểu biết được.
Khi nào rảnh thì mình sẽ viết tiếp phần cuối là các kiến thức nền tảng nhất về tiếng ồn ô tô mà những ai muốn làm cách âm hiệu quả cần tham khảo.
Xin chào các bác và cảm ơn các bác đã theo dõi chuyên đề chống ồn này của mình.

Leex Nguyen từ OVC

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here